قضیه نمایش مداوم آثار مستند در سالن سینماها را هنگامی می‌توان طرح کرد که در سال به اندازه کافی آثار مستند جذاب برای تماشاگرعام تولید شود، واگرنه طرح چنین قضیه‌ای موضوعیت خود را از دست می‌دهد. به همین سبب هم مذاکراتی که از چندی پیش مستند سازان با سینماداران و با مدیران سینمائی وزارت ارشاد برای اکران آثار مستند آغاز کردند دستاوردی نداشته است.
کمبود آثارمستند جذاب بی‌شک به غفلت مدیران وزارت ارشاد و به‌مقاومت مدیریت تلویزیون دربرابر جریان مستندسازی کشور برمی‌گردد که سبب حجم اندک تولید آثارمستند شده و اکران آثار مستند ایرانی را همواره غیراقتصادی و هم غیرممکن کرده است. بنابراین تداوم اکران آثار مستند با تکیه برتولید محدود سینمای مستند ایران فعلا ممکن نیست.
برای خروج از این بن‌بست، باید اکران آثار مستند ایرانی را با آثار مستند خارجی همراه کرد. با این‌کار، هم حجم اندک آثار به حجم کافی تبدیل شده، هم تماشاگرعام جذب می‌شود و هم پخش و اکران آثار مستند، اقتصادی می‌شود.
اما ورود آثارمستندخارجی به ایران ممنوع است مگر با مجوز وزارت ارشاد. پس از وزارت ارشاد می‌توان خواست درعوض این همه آسیب جدی که (همچون تلویزیون ) به‌این شاخه سینمائی زده است، اجازه ورود به‌اندازه آثارمستندخارجی را به بخش‌خصوصی بدهد و به اکران آثار مستندایرانی نیز کمک‌هائی بکند. با این چشم‌انداز پخش واکران آثارمستند در ایران اقتصادی شده و داوطلب نیز خواهد داشت.
در چنین صورتی است که با حضور (۱) صاحبان آثار مستند، (۲) سینماداران، (۳ ) عامل پخش و
(۴)وزارت ارشاد، می‌توان گفت اکران آثار مستند، برای نخستین بار در ایران، نمایندگان اصلی خود را یافته است و مذاکره اکران آثار مستند دستاورد عملی خواهد داشت.
رونوشت:
انجمن مستند سازان و تهیه‌کنندگان سینمای مستند و انمیشن‌سازان سینمای ایران
انجمن تهیه کنندگان وتوزیع کنندگان فیلم( داستانی)
معاونت سینمائی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
نشریات علاقمند به موضوع
ایسنا – ایرنا
ابراهیم مختاری بهمن ۸۰
این مقاله در روزنامه توسعه، شماره ۲۲۳، ص ۱۲ تاریخ ۶ بهمن ۱۳۸۰ به چاپ رسیده است.